دلایل پزشکی کاهش تعداد اسپرم – بخش دوم
دلایل پزشکی کاهش تعداد اسپرم – بخش اول
علل محیطی
تولید یا عملکرد اسپرم می تواند تحت تأثیر عوامل محیطی خاص قرار بگیرد، که شامل موارد زیر می شود:
– مواد شیمیایی صنعتی: قرار گرفتن طولانی مدت در برابر بنزن، تولوئن، زایلن، علف کش ها، سموم دفع آفات، حلال های آلی، مواد نقاشی و سرب می تواند عامل تضعیف اسپرم شود.
– قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین: قرار گرفتن در معرض سرب یا سایر فلزات سنگین نیز می تواند موجب کاهش تعداد اسپرم شود.
– تشعشعات و اشعه ایکس : قرار گرفتن در معرض اشعه می تواند موجب کاهش تولید اسپرم شود. چندین سال ممکن است طول بکشد تا تولید اسپرم به حالت عادی بازگردد. با دوزهای بالای اشعه تولید اسپرم می تواند برای همیشه کاهش یابد.
– گرم شدن بیش از حد بیضه ها: افزایش دما موجب اختلال در تولید و عملکرد اسپرم می شود. اگرچه پژوهش ها محدود و بی نتیجه هستند، ولی استفاده زیاد از وان آب گرم، جکوزی یا سونا می تواند باعث کاهش تعداد اسپرم شود.
نشستن به مدت زیاد، پوشیدن لباس تنگ یا کار طولانی مدت با لپ تاپ همچنین ممکن است باعث افزایش درجه حرارت کیسه بیضه و کاهش تولید اسپرم شود.
سلامتی، سبک زندگی و دلایل دیگر
از دیگر عوامل تاثیرگذار بر کاهش تعداد اسپرم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
– مصرف مواد مخدر: استروئیدهای آنابولیک که برای تحریک قدرت و رشد عضلات استفاده می شوند می توانند باعث کوچک شدن بیضه ها و کاهش تولید اسپرم شوند. استفاده از کوکائین یا ماری جوانا همچنین موجب کاهش تعداد و کیفیت اسپرم می شود.
– مصرف الکل: الکل سطح تستوسترون را کاهش داده و در نتیجه موجب کاهش تولید اسپرم می شود.
– شغل: مشاغل خاص می توانند با خطر ناباروری همراه باشند، مانند جوشکاری یا مشاغلی که نیاز به نشستن طولانی مدت دارند همچون رانندگی کامیون. با این حال داده ها در این زمینه متناقض است.
– استعمال دخانیات: تعداد اسپرم در مردان سیگاری ممکن است کمتر از افراد دیگر باشد.
– فشار عاطفی: فشار عصبی شدید یا طولانی مدت مانند استرس ناباروری، ممکن است در هورمون های مورد نیاز برای تولید اسپرم تداخل ایجاد کند.
– افسردگی: افسردگی می تواند بر غلظت اسپرم تأثیر منفی بگذارد.
– وزن: چاقی می تواند به روش های مختلفی قدرت باروری را مختل کند، مانند تأثیر مستقیم بر اسپرم و ایجاد تغییرات هورمونی که باروری مرد را کاهش می دهد.
– مسائل آزمایش اسپرم: تعداد اسپرم کمتر از حد نرمال می تواند ناشی از آزمایش نمونه اسپرمی باشد که با فاصله کوتاهی پس از آخرین انزال فرد، بیماری یا یک رویداد استرس زا گرفته شده یا این که نمونه شامل تمام مایع منی انزال شده فرد نباشد و مقداری از منی در حین جمع آوری نمونه دور ریخته شده باشد. به همین دلیل نتایج آزمایش اسپرم به طور کلی بر اساس چندین نمونه گرفته شده در یک دوره زمانی مشخص می شود.
عوامل خطرساز
برخی ریسک فاکتور با کم بودن تعداد اسپرم و کاهش تعداد آن مرتبط هستند. عوامل خطر شامل موارد زیر است:
– استعمال دخانیات
– مصرف الکل
– مصرف مواد مخدر خاص
– اضافه وزن
– استرس شدید یا افسردگی
– عفونت های خاص در گذشته یا حال
– قرارگیری در معرض مواد سمی
– گرم شدن بیش از حد بیضه ها
– سابقه ضربه به بیضه ها
– اختلال باروری در بدو تولد یا مشکلات ناباروری در خویشاوند نزدیک مانند برادر یا پدر
– مشکلات پزشکی مانند تومورها و بیماری های مزمن
– درمان سرطان مانند پرتودرمانی
– مصرف داروهای خاص
– سابقه وازکتومی یا جراحی ماژور شکم یا لگن
– سابقه بیضه نزول نکرده