جفت سر راهی (placenta previa) چیست؟
جفت سر راهی چیست
جفت سر راهی، یا عارضه ی قرار گیری جفت در بخش تحتانی رحم، زمانی بروز می کند که در ماه آخر بارداری، جفت یک بخش یا کل دهانه ی رحم را ببندد. این عارضه ممکن است منجر به بروز خونریزی، قبل یا حین زایمان شود.
جفت در حین دوران بارداری در رحم رشد می کند. این ارگان که شبیه کیسه است، غذا و اکسیژن لازم را برای رشد جنین فراهم و مواد زائد را از خون جنین پاکسازی می کند. جفت، پس از تولد جنین، از بدن بیرون آورده می شود.
جفت سر راهی چیست
طی دوران بارداری، با رشد و انبساط رحم، جفت حرکت می کند و تغییر مکان می دهد. قرارگیری جفت در بخش تحتانی رحم در اوایل دوران بارداری، امری معمولی است. اما به تدریج با پیشرفت بارداری و انبساط رحم، جفت عموما به بخش بالایی رحم می رود. در سه ماهه ی سوم بارداری، جفت باید دیگر در قسمت بالایی رحم قرار گرفته باشد. این وضعیت قرارگیری جفت به دهانه ی رحم یا محل ورودی رحم که در پایین آن قرار دارد، امکان می دهد تا برای زایمان باز بماند.
در عوض، اگر جفت در قسمت تحتانی رحم قرار بگیرد، دهانه ی آن را به صورت جزئی یا کامل می پوشاند. بروز چنین اتفاقی در ماه آخر بارداری، تحت عنوان جفت سرراهی شناخته می شود. اکثر زنان مبتلا به این عارضه نیاز به استراحت مطلق دارند.
علائم و نشانه های مرتبط با عارضه ی جفت سرراهی
از علائم اصلی این عارضه، خونریزی مختصر یا شدید در واژن است؛ با این حال در صورت مشاهده ی هر یک از علائم زیر باید سریعا به پزشک مراجعه کنید:
• گرفتگی عضلات شکم یا درد شدید
• خونریزی هایی که خود به خود شروع می شود، پایان می یابد و دوباره در روزها یا هفته های بعدی بروز می کند
• خونریزی پس از مقاربت
• خونریزی در نیمه ی دوم بارداری
علل موثر در بروز و تشدید عارضه ی جفت سرراهی
جفت سر راهی چیست
عوامل موثر در بروز این عارضه، موارد زیر را شامل می شود:
• قرارگیری و وضعیت نامعمول جنین در رحم:
وضعیت بریچ (حالتی که پاها یا باسن جنین رو به پایین قرار دارد) یا وضعیت عرضی (قرارگیری افقی جنین در رحم)
• داشتن سابقه ی جراحی های مرتبط با رحم:
سزارین، جراحی برای برداشتن فیبروم های رحم، دیلاتاسیون و کورتاژ (D&C)
• بارداری دوقلو یا چندقلو
• داشتن سابقه ی سقط جنین
• بزرگ بودن جفت
• شکل و حالت نامعمول رحم
• به دنیا آوردن یک بچه ی دیگر در فاصله ی زمانی بسیار کم
• داشتن سابقه ی جفت سرراهی
• سن بالای 35 سال
• آسیایی بودن
• استعمال دخانیات