سرطان آندومتر (Endometrial cancer) – بخش اول
تشخیص و درمان سرطان آندومتر
تست‌ها و روش‌هایی که برای شناسایی و تشخیص سرطان آندومتر به‌کار می‌روند:
• معاینۀ حفرۀ لگنی
در حین معاینه‌ی لگنی، پزشک ابتدا بخش خارجی واژن (vulva) را معاینه می‌کند و سپس دو انگشت یک دستش را وارد واژن می‌کند و به طور همزمان با دست دیگر روی شکم فشار می آورد تا رحم و تخمدان ها را حس کند. همچنین وسیله ای به نام اسپکولوم (آینه طبی جهت انجام معاینات داخلی speculum) را وارد واژن می کند؛ این وسیله واژن را باز می کند و پزشک می تواند ناهنجاری های احتمالیِ موجود در دستگاه تناسلی و واژن را بررسی کند.
• استفاده از امواج صوتی برای عکسبرداری از رحم
پزشک ممکن است که سونوگرافی ترانس واژینال تجویز کند تا به واسطه ی آن، ضخامت و بافت آندومتر (دیواره ی رحم) را بررسی کند و مشکلات احتمالیِ دیگر را نیز تشخیص بدهد. در این روش، دستگاهی عصا مانند (مبدل) را داخل واژن می کنند. سپس این مبدل با استفاده از امواج صوتی از رحم تصویربرداری می کند. توسط این آزمایش پزشک می تواند ناهنجاری های موجود در دیواره ی رحم را شناسایی کند.
سرطان آندومتر
• استفاده از اسکوپ (scope) برای معاینه ی آندومتر
طی فرایند هیسترسکوپی (hysteroscopy)، پزشک لوله ی باریک، سبک و انعطاف پذیری (هیستروسکوپ) را از طریق واژن و دستگاه تناسلی به داخل رحم وارد می کند. لنزی که روی هیستروسکوپ قرار دارد به پزشک امکان می دهد تا درون رحم و آندومتر را معاینه کند.
• نمونه‌برداری از بافت رحم برای انجام آزمایش (بافت‌برداری/ بیوپسی)
برای نمونه برداری از بافت درون رحم، بیوپسی آندومتر صورت می گیرد. در این فرایند، از بافت دیواره ی رحم نمونه برداری و برای آزمایش به آزمایشگاه فرستاده می شود. این نمونه برداری اغلب در مطب پزشک انجام می گیرد و نیازی هم به بیهوشی ندارد.
• جراحی برای بافت برداری
اگر بافتِ نمونه برداری شده در بیوپسی کافی نبوده باشد یا نتایج بدست آمده از بیوپسی واضح نباشد، باید عمل دیلاتاسیون و کورتاژ (dilation and curettage / D&C) انجام بگیرد. در این روش، مقداری از بافتِ دیواره ی رحم خراشیده و برای آزمایش سلول های سرطانی زیر میکروسکوپ بررسی می شود.
اگر تشخیص داده شود که به سرطان آندومتر مبتلا هستید، شما را به پزشک متخصص درمان انواع سرطان از جمله سرطان دستگاه تناسلی زنان (gynecologic oncologist) ارجاع می دهند.
مراحل سرطان آندومتر
پس از اینکه پزشک تشخیص بدهد که مبتلا به سرطان آندومتر هستید، سعی می‌کند که مرحلۀ پیشرفت سرطان را مشخص کند.
• برای تعیین مرحله‌ی سرطان از آزمایشات و روش‌هایی نظیر عکسبرداری از قفسه سینه با اشعه ایکس، توموگرافی کامپیوتری (سی‌تی اسکن/ CT scan)، توموگرافی با گسیل پزیترون (پت اسکن/ PET scan) و آزمایشات گوناگون خون استفاده می‌شود. ممکن است که تشخیص نهاییِ مرحله‌ی پیشرفت سرطان تا قبل از انجام جراحی برای درمان بیماری، صورت نگیرد.
پزشک با استفاده از اطلاعات بدست آمده از این آزمایشات و رویه‌ها مرحله‌ی پیشرفت سرطان را تعیین می‌کند. مراحل سرطان آندومتر با استفاده از اعداد رومی مشخص می‌گردد و از 0 تا 4 (0- IV) متغییر است؛ در این میان مرحلۀ 0 به معنی این است که سرطان پیشرفت زیادی نداشته و به خارج از رحم سرایت نکرده است. مرحلۀ چهار (IV) به آن معنی است که سرطان پیشرفت نموده و ارگان‌های نزدیک به رحم نظیر مثانه را نیز درگیر کرده یا در دیگر بخش‌های بدن هم پخش شده است.
روش‌های درمان سرطان آندومتر
روش‌های درمانی سرطان آندومتر اغلب با حراحی برای برداشتن رحم، لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها همراه است. یکی دیگر از راه‌های درمانی ، پرتودهی با انرژی بالا است. همچنین در برخی از روش‌های درمانی از دارو استفاده می‌شود؛ این شیوه‌ی درمان، شیمی‌درمانی با داروهایی قوی و هورمون‌درمانی را شامل می‌گردد که به واسطه‌ی آن، هورمون‌هایی که سلول‌های سرطانی به آن‌ها وابسته هستند.، متوقف می‌شوند. هدف‌درمانیِ دارویی (Targeted therapy) که در آن از دارو برای حمله به نقطه ضعف‌هایی خاص در سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود و ایمنی‌درمانی(ایمونوتراپی) که سیستم ایمنی بدن را برای مقابله با سرطان تقویت می‌کند، از دیگر روش‌های درمانیِ این سرطان هستند.
جراحی
درمان سرطان آندومتر اغلب با حراحیِ برداشتن رحم (هیسترکتومی) و برداشتن لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها (سالپنژکتومی-اوفورکتومی salpingo-oophorectomy) انجام می‌گیرد. پس از انجام هیسترکتومی دیگر امکان بارداری وجود ندارد. همچنین با برداشتن تخمدان‌ها، فرد یائسه می‌شود.
طی عمل جراحی، پزشک به نواحی اطراف رحم نیز توجه می‌کند تا مطمئن شود که سرطان به خارج از رحم سرایت نکرده باشد. همچنین ممکن است پزشک حین عمل جراحی، از غدد لنفاوی نیز نمونه‌برداری انجام دهد تا به واسطه‌ی آزمایش این نمونه‌ها، مرحله‌ی پیشرفت سرطان را مشخص کند.
ادامه دارد …