گنادوتروپین جفتی انسان (HCG) چیست؟
گنادوتروپین جفتی انسان (HCG) هورمون بارداری نامیده می شود، در دوران بارداری، سلول های موجود در جفت در حال رشد هورمون HCG را تولید می کنند. جفت کیسه ای است که تخمک را بعد از لقاح تغذیه می کند و به دیواره رحم می چسبد. میزان هورمون HCG اولین بار حدود 11 روز پس از بارداری با آزمایش خون و حدود 12- 14 روز پس از آن از طریق آزمایش ادرار تشخیص داده می شود.
به طور معمول، سطح HCG هر 72 ساعت دو برابر می شود. این سطح در 8 هفته اول بارداری به اوج خود می رسد و سپس در ادامه بارداری کاهش می یابد و ثابت می ماند.
آنچه در مورد سطح HCG باید بدانید:
1. با افزایش هفته های بارداری مقدار هورمون HCG نیز بیشتر می شود، زمان لازم برای دو برابر شدن سطح این هورمون می تواند حدودا هر 96 ساعت افزایش یابد.
2. در مقادیر بیش از حد HCG باید احتیاط شود. یک بارداری طبیعی ممکن است سطح HCG کمی داشته باشد ولی جنین کامل سالم باشد. نتایج سونوگرافی بعد از هفته 5 تا 6 بارداری می تواند اطلاعات بسیار دقیق تری را درباره وضعیت و سلامتی جنین ارائه دهد که موثق تر از آزمایش HCG است.
3. سطح گنادوتروپین جفتی انسان کمتر از mIU /mL 5 بارداری منفی و سطح بالاتر از mIU /ml 25 بارداری مثبت در نظر گرفته می شود.
4- سطح HCG بین محدوده mIU /ml 6 و 24 به عنوان یک وضعیت نامشخص به حساب می آید و شما احتمالاً نیاز به تکرار آزمایش دارید تا ببینید سطح هورمون شما برای تأیید بارداری بالا می رود یا خیر.
گنادوتروپین جفتی انسان
5- هورمون HCG در واحد بین المللی میلیون هورمون HCG در هر میلی لیتر خون (mIU /ml) اندازه گیری شود.
6. هنگامی که سطح گنادوتروپین جفتی انسان به mIU /mL 1000 تا 2000 رسیده باشد، سونوگرافی ترانس واژینال می تواند ساک حاملگی را تشخیص دهد. از آن جا که سطح این هورمون می تواند بسیار متفاوت باشد و زمان بارداری نیز ممکن است اشتباه باشد، تا زمانی که سطح گنادوتروپین جفتی انسان حداقل به mIU /mL 2000 نرسد، بارداری با روش های سونوگرافی قابل تشخیص نخواهد بود.
7. در بیشتر موارد تنها انجام یک آزمایش برای اندازه گیری این هورمون کافی نیست. هنگامی که در مورد سلامتی بارداری تردیدی وجود دارد، چند آزمایش بی درنگ انجام می شود تا ارزیابی دقیق تری از وضعیت به دست آید.
8- میزان سطح هورمون HCG نباید برای تعیین سن بارداری استفاده شود، زیرا مقادیر این هورمون بسیار متفاوت است.
9- دو نوع رایج آزمایش گنادوتروپین جفتی انسان وجود دارد. یک آزمایش کیفی گنادوتروپین جفتی انسان که فقط وجود یا عدم وجود هورمون را تشخیص می دهد که به تست بتا معروف است و دیگری آزمایش کمی یا تیتر بتا که مقدار HCG موجود در خون را اندازه گیری می کند.
گنادوتروپین جفتی انسان
راهنمایی مربوط به سطح HCG در دوران بارداری
میزان طبیعی هورمون HCG در هفته های بارداری پس از زمان آخرین قاعدگی (LMP)
_ این اعداد فقط یک راهنما هستند، افزایش هورمون HCG در هر زن می تواند متفاوت می باشد. لزوماً مقدار HCG حائز اهمیت نیست، بلکه تغییر سطح آن مهم است.
پایین بودن سطح HCG نشانه چیست؟
مقادیر پایین HCG می تواند دلایل مختلفی داشته باشد و باید طی 48 تا 72 ساعت دوباره بررسی شود تا تغیرات سطح هورمون مشخص شود. سطح پایین می تواند نشان دهنده این موارد باشد:
– اشتباه در تعیین سن بارداری
– احتمال سقط یا حاملگی پوچ
– بارداری خارج رحمی
آیا سطح بالای HCG نشانه بدی است؟
مقادیر زیاد گنادوتروپین جفتی انسان همچنین می تواند دلایل مختلفی داشته باشد و باید در طی 48 تا 72 ساعت بررسی شود تا تغییرات سطح هورمون مشخص شود. سطح بالای HCG می تواند بیانگر این موارد باشد:
– اشتباه در تعیین سن بارداری
– بارداری چندقلویی
آیا باید سطح HCG به طور منظم بررسی شود؟
به ندرت پیش می آید که پزشک مرتب سطح HCG را بررسی کند، مگر این که مشکلی وجود داشته باشد و فرد دارای عارضه احتمالی باشید.
پزشک ممکن است در صورت خونریزی، دل درد شدید یا سابقه سقط جنین، سطح HCG را دوباره بررسی کند.
پس از سقط جنین وضعیت هورمون HCG چگونه خواهد بود ؟
بیشتر خانم ها می توانند انتظار داشته باشند که حدود 4 تا 6 هفته پس از اتمام بارداری، سطح HCG بدنشان به حالت عادی باز گردد.
مقادیر HCG می تواند طبق علت از دست دادن بارداری (سقط ناخواسته ، دیلاتاسیون و کورتاژ، سقط جنین، زایمان طبیعی) و میزان سطح HCG در زمان از دست دادن بارداری متفاوت باشد.
پزشک معمولاً پس از، از دست دادن بارداری سطح HCG را دوباره بررسی می کند تا از بازگشت آن به سطح کمتر از 5 mIU/ml اطمینان حاصل کند.
چه عواملی بر سطوح HCG تاثیرگذار است؟
اگر نتیجه آزمایش تان مثبت باشد، به احتمال زیاد باردار هستید. نتیجه مثبت کاذب به ندرت پیش می آید، با این حال در برخی موارد نتیجه آزمایش مثبت کاذب می شود، مانند انواع خاصی از سرطان و سقط زودرس جنین. وجود برخی آنتی بادی ها در بدن همچنین می تواند در نتیجه آزمایش اختلال ایجاد کند.
داروهای حاوی HCG نیز می تواند بر مقدار هورمون گنادوتروپین جفتی تاثیر داشته باشد.
این داروها معمولاً در روش های درمانی ناباروری استفاده می شوند و پزشک باید برای شما نحوه اثرگذاری این داروها بر آزمایش HCG را توضیح دهد.
سایر داروهای دیگر مانند آنتی بیوتیک ها، مسکن ها، قرص های پیشگیری از بارداری یا سایر داروهای هورمونی هرگز بر مقدار هورمون HCG اثر نمی گذارند.
مترجم: محدثه محمدی