کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) در بارداری
بر اساس پژوهشی در سال 2012 در یک مجله پزشکی، 2 تا 4 درصد از زنان در سنین باروری به کم کاری تیروئید مبتلا هستند. در واقع کم کاری تیروئید علت برخی موارد ناباروری است.
پیش از بارداری
کم کاری تیروئید و سطوح پایین هورمون تیروئید می تواند بر جنبه های مختلف قاعدگی و تخمک گذاری اثر بگذارد. کم کاری تیروئید منجر به افزایش سطح پرولاکتین در بدن می شود. با افزایش پرولاکتین ترشح هورمون های تحریک کننده تخمدان کاهش می یابد و فرآیند تخمک گذاری انجام نمی شود، در نتیجه این امر منجر به بروز مشکلات ناباروری می شود.
کم کاری تیروئید همچنین می تواند باعث کوتاه شدن نیمه دوم چرخه قاعدگی شود. این مسئله می تواند به تخمک بارور شده فرصت کافی برای اتصال به رحم را ندهد. کم کاری تیروئید همچنین می تواند منجر به کاهش دمای پایه بدن، افزایش آنتی بادی های پراکسیداز تیروئید (TPO) و بروز کیست های تخمدان شود و در نهایت باعث از دست دادن بارداری یا کاهش قدرت باروری شود.
قبل از بارداری باید سطح هورمون محرک تیروئید (TSH) و T4 خود را کنترل کنید، به ویژه اگر قبلا دچار کم کاری تیروئید شده اید یا سقط جنین داشته اید. عوامل خطر بالا شامل سابقه خانوادگی، مشکلات تیروئید یا هر بیماری خود ایمنی دیگر است. مقابله با علائم کم کاری تیروئید در مراحل اولیه برنامه ریزی بارداری، امکان درمان زود هنگام را فراهم می کند. این مسئله احتمال بارداری موفقیت آمیز را افزایش می دهد.
در دوران بارداری
علائم کم کاری تیروئید مشابه علائم اولیه بارداری است. نشانه های این عارضه در اوایل بارداری عبارت است از:
– خستگی مفرط
– افزایش وزن
– حساسیت نسبت به سرما
– گرفتگی عضلات
– عدم تمرکز
به طور کلی درمان کم کاری تیروئید در بارداری مانند پیش از بارداری است. با این حال، مهم است که به محض بارداری بیماری خود را به پزشک اطلاع دهید تا درمان مناسب را دریافت کرده و سطح تیروئید خود را کنترل کنید. پزشک هر 4 تا 6 هفته یک بار میزان TSH را در آزمایشگاه بررسی می‌کند تا مطمئن شود که هورمون‌ها در محدوده مناسبی قرار دارند. افزایش نیاز به متابولیسم در بارداری باعث افزایش نیاز به تیروئید می شود. همچنین باید توجه داشته باشید که ویتامین های دوران بارداری حاوی آهن و کلسیم هستند و می‌توانند بر نحوه درمان جایگزین هورمون تیروئید اثر بگذارند. با مصرف داروهای جایگزین تیروئید و ویتامین های دوران بارداری به فاصله 4 تا 5 ساعت می توان از این مشکل جلوگیری کرد.
کم کاری تیروئید در بارداری
پزشک برای درمان کم کاری تیروئید در دوران بارداری از مراقبت های ویژه استفاده می کند. اگر سطح تیروئید در این دوران به درستی کنترل نشود، می تواند باعث بروز علائم زیر شود:
– کم خونی مادر
– افزایش فشار خون مادر
– سقط جنین یا مرده زایی
– وزن کم هنگام تولد
علائم کنترل نشده همچنین می تواند بر رشد و تکامل مغز جنین اثر بگذارد.
بعد از بارداری
التهاب تیروئید یا تیروئیدیت پس از زایمان شایع است. زنان مبتلا به بیماری خود ایمنی تیروئید بیشتر دچار این عارضه می شوند. تیروئیدیت معمولا در 3 تا 6 ماه اول پس از زایمان شروع می شود. این وضعیت چند هفته تا چند ماه ادامه می یابد.
ابتلا به تیروئیدیت پس از زایمان باعث ایجاد برخی علائم در دو مرحله می شود:
– در مرحله اول، علائم مشابه با پرکاری تیروئید است. علائمی از جمله، اضطراب، تحریک پذیری، عصبانیت، افزایش ضربان قلب، کاهش وزن ناگهانی، افزایش حساسیت به گرما، خستگی یا اختلال در خواب.
– در مرحله دوم، علائم کم کاری تیروئید باز می گردد. علائمی مانند فقدان انرژی، افزایش حساسیت به سرما، یبوست، خشکی پوست، درد و دشواری در تمرکز.
نحوه اثرگذاری تیروئیدیت پس از زایمان در همه زنان یکسان نیست. علت دقیق این عارضه پس از زایمان خیلی مشخص نیست، ولی زنانی که در اوایل بارداری مقدار زیادی آنتی بادی های ضد تیروئید (TPO) در بدن خود دارند دچار التهاب تیروئید می شوند. این مسئله ناشی از ضعف سیستم ایمنی است.
کم کاری تیروئید همچنین می تواند بر تولید شیر مادر اثر بگذارد، اما با درمان جایگزینی هورمون، این مشکل اغلب برطرف می شود.
خلاصه مطلب
اگر مبتلا به بیماری زمینه ای تیروئید یا خود ایمنی بوده و قصد باردار شدن دارید، باید با پزشک خود صحبت کنید. پزشک با تجویز آزمایش های مناسب و ارائه یک برنامه بارداری سالم بیماری شما را تحت کنترل قرار می دهد.