علائم و نشانه های اولیه سرطان سینه چیست؟
اگرچه سرطان سینه در مراحل اولیه هیچ علامت مشخصی ندارد، ولی تشخیص به موقع می تواند وضعیت را کاملا تغییر دهد.
وجود توده در سینه شایع ترین نشانه سرطان سینه است. اگرچه حدود 1 مورد از 6 زن مبتلا به سرطان سینه، علائم مختلفی به جز توده را تجربه می کند. در این مقاله به بررسی علائم، نشانه‌های اولیه و درمان سرطان سینه پرداخته شده است.
علائم هشدار دهنده اولیه سرطان سینه
علائم اولیه سرطان سینه عبارت است از:
– تغییر در ظاهر نوک پستان
– درد سینه ای که تا بعد از عادت ماهانه بعدی از بین نرفته باشد
– توده ی جدید که تا بعد از عادت ماهانه بعدی از بین نرود
– ترشحات شفاف، قرمز، قهوه ای یا زرد از نوک یک از سینه ها
– قرمزی، تورم، تحریک پوست، خارش یا بثورات غیر قابل توضیح روی سینه
– تورم یا توده در اطراف استخوان ترقوه یا زیر بازوها
توده ای سفت با لبه های نامنظم که به احتمال زیاد سرطانی است
علائم سرطان سینه در مراحل بعدی
علائم بعدی سرطان سینه عبارت است از:
– فرورفتگی یا برگشت نوک پستان به داخل
– بزرگ شدن یکی از سینه ها
– فرورفتگی در سطح سینه ها
– توده ای قدیمی که بزرگ تر شده است
– بافت پوست شبیه پوست پرتقال شده باشد
– کاهش اشتها
– کاهش وزن
– بزرگ شدن غدد لنفاوی در زیر بغل
– سیاهرگ های قابل مشاهده روی سینه
داشتن یک یا چند مورد از این علائم لزوما به معنی ابتلا به سرطان سینه نیست. برای نمونه، ترشح از نوک پستان می تواند ناشی از عفونت باشد. در صورت مشاهده هر یک از این علائم و نشانه ها برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.
علائم سرطان سینه
پستان طبیعی چگونه است؟
در واقع چیزی به نام پستان “طبیعی” وجود ندارد، زیرا شکل پستان در هر فرد متفاوت است. تغییرات سینه در طول تخمک گذاری طبیعی و ناشی از احتباس مایعات مربوط به قاعدگی و تغییرات هورمونی است که می تواند منجر به بروز عوارض زیر شود:
– ورم
– حساسیت
– درد
– تورم
این علائم باید پس از شروع قاعدگی برطرف شوند.
خودآزمایی پستان
خودآزمایی‌های منظم پستان روشی مناسب در تشخیص زودرس سرطان سینه است که می‌تواند به شما کمک کند تا با استفاده از آن متوجه تغییرات پستان خود شوید و موارد غیر طبیعی را شناسایی کنید. در هنگام خودآزمایی پستان باید به دنبال موارد زیر باشید:
– تفاوت در اندازه، شکل یا رنگ کلی سینه ها
– فرورفتگی یا برآمدگی پوست سینه
– قرمزی، درد، بثورات پوستی یا تورم
– فرورفتگی نوک پستان، ترشح غیر طبیعی
نحوه انجام خودآزمایی پستان
1. جلوی آینه بایستید و دست ها را در دو طرف بدن خود به حالت آویزان قرار دهید.
2. دست ها را از کنار سرتان صاف بالا بکشید.
3. به پشت دراز بکشید تا سینه های خود را لمس کنید. ابتدا از دست راست خود برای بررسی سینه چپ تان استفاده کنید. از بند دوم و سوم انگشتان خود استفاده کرده و از قسمت بالای پستان تا پایین را به صورت دایره ای معاینه کنید.
4. برای بررسی سینه راست این کار را با دست چپ تکرار کنید.
5. خود آزمایی را در حالت ایستاده یا نشسته انجام دهید.
آیا توده های سینه به طور معمول سرطانی هستند؟
اگرچه زنان معمولا توده ای که در سینه ها پیدا شود را با سرطان سینه مرتبط می دانند، اما همه توده ها لزوما سرطانی نیستند. 75 درصد از بیوپسی ها شامل بیماری های خوش خیم سینه است. علل شایع توده های خوش خیم سینه عبارت است از:
– عفونت بافت سینه
– بیماری فیبروکیستیک سینه (سینه های توده دار)
– فیبروآدنوم (تومورهای خوش خیم)
– نکروز چربی (بافت آسیب دیده)
در نکروز بافت چربی سینه توده ایجاد شده را تنها با بیوپسی می توان از توده سرطانی تشخیص داد.
سایر علل درد و حساسیت پستان
اغلب افراد احساس درد یا حساسیت در سینه را به سرطان سینه ربط می دهند. اما درد پستان به ندرت اولین علامت قابل توجه سرطان سینه است. چندین عامل دیگر می تواند باعث بروز این درد شوند:
درد سینه که از نظر بالینی به عنوان ماستالژیا شناخته می‌شود، می‌تواند ناشی از موارد زیر نیز باشد:
– تغییرات هورمونی ناشی از قاعدگی
– برخی از قرص های ضد بارداری
– برخی از درمان‌های باروری
– استفاده از سوتین نامناسب
– کیست سینه
– بزرگی سینه (همراه با درد گردن، شانه یا کمر)
انواع سرطان سینه
سرطان سینه به دو دسته تقسیم می شود:
– سرطان غیرتهاجمی (درجا): سرطانی است که در یک نقطه خاص از پستان باقی می ماند و از بافت اصلی گسترش نمی یابد و به آن سرطان مرحله 0 می گویند.
– سرطان تهاجمی (نفوذی): سرطانی است که در بافت‌های اطراف پخش می شود و بسته به میزان گسترش آن به عنوان درجه 1، 2، 3 یا 4 طبقه بندی می شود.
انواع دیگر سرطان سینه بسته به این که سلول های سرطانی در کدام قسمت پستان آغاز می شوند متفاوت است:
– کارسینوم مجرای (داکتال): کارسینوم مجرای سرطانی است که در مجاری شیر ایجاد می‌شود و به بافت چربی پستان خارج از مجاری سرایت می کند. کارسینوم مجرای شایع ترین نوع سرطان پستان است.
– کارسینوم لوبولار: کارسینوم لوبولار نوعی سرطان است که در لوبول‌های سینه ایجاد می شود. لوبول ها محل تولید شیر هستند.
– سارکوم: سارکوم جزء سرطان های نادر است که از بافت همبند پستان شروع می شود.
– آنژیوسارکوم: شروع این سرطان از سلول های پوشاننده رگ های خونی یا رگ های لنفاوی سینه است.
سرطان سینه را همچنین می توان بر اساس ویژگی های خاصی دسته بندی کرد، اگرچه علائم و نشانه های اولیه مشابه هستند.
– سرطان سینه با هورمون مثبت: سرطان سینه گیرنده هورمونی مثبت توسط استروژن یا پروژسترون تحریک می‌شود.
– سرطان سینه HER2 مثبت: فاکتور رشد اپیدرمال انسانی یک پروتئین طبیعی است که به رشد سلول های سرطان سینه کمک می کند. اگر سرطان دارای سطوح بالایی از این پروتئین باشد، HER2 مثبت نامیده می شود.
– سرطان سینه سه گانه منفی: در این نوع سرطان پستان آزمایش هورمون های استروژن، پروژسترون و پروتئین HER2 منفی است.
– سرطان پاپیلاری سینه: این سرطان دارای ضایعات کوچک انگشتی به نام پاپول است که می تواند از هر دو سلول تهاجمی و غیر تهاجمی تشکیل شود.
برخی از انواع سرطان سینه که با علائمی غیر از توده سینه ظاهر می شوند، عبارت است از:
– سرطان التهابی سینه: در طی این بیماری، سلول های سرطانی عروق لنفاوی پوست سینه را مسدود می کنند. نام این بیماری به این دلیل سرطان التهابی سینه است که سینه متورم، قرمز و ملتهب می شود.
– بیماری پاژه پستان: بیماری پاژه در اطراف پوست نوک پستان و آرئول ایجاد می‌شود. در این وضعیت نوک سینه و آرئولا اغلب قرمز و پوسته پوسته به نظر می رسد. نوک پستان ممکن است صاف یا وارونه شود و حاوی خون یا ترشحات زرد رنگ باشد. علائم دیگر این بیماری شامل سوزش یا خارش است.
– سرطان پستان متاستاتیک: سرطان سینه متاستاتیک سرطانی است که به نقاط دور دست بدن (استخوان ها، کبد یا ریه ها) گسترش می یابد و به آن سرطان سینه پیشرفته یا مرحله 4 نیز می گویند. علائم این بیماری شامل کاهش وزن، درد غیر قابل توضیح و خستگی است.
علائم سرطان سینه
سرطان سینه در مردان
سرطان سینه در مردان به طور معمول تنها مختص مردان نیست. این سرطان از بیماری های نادر است که می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اگرچه در مردان مسن شایع تر است.
بسیاری از افراد نمی دانند که مردان نیز بافت سینه دارند و می توانند به سرطان سینه مبتلا شوند. از آن جا که سلول‌های پستان مردانه بسیار کمتر از سلول‌های پستان زنانه توسعه یافته‌اند، سرطان سینه در این جمعیت شایع نیست.
شایع ترین علامت سرطان سینه در مردان، توده‌ای در بافت پستان است. علائم سرطان سینه در مردان (افزون بر توده) عبارت است از:
– ضخیم شدن بافت پستان
– ترشحات نوک پستان
– قرمزی یا پوسته پوسته شدن نوک پستان
– جمع شدن نوک پستان به سمت داخل
– قرمزی، تورم، تحریک پوستی، خارش یا بثورات غیر قابل توضیح
– بزرگ شدن غدد لنفاوی در نزدیکی یا ناحیه زیر بغل
از آن جا که مردان ممکن است به طور مرتب بافت سینه خود را از نظر وجود توده بررسی نکنند، سرطان سینه در مردان اغلب در مراحل بعدی تشخیص داده می شود.
تشخیص سرطان سینه
پزشکان معمولا سرطان سینه را با بررسی علائم یا انجام غربالگیری های روتین تشخیص می دهند، چند آزمایش و روش تشخیصی رایج وجود دارد که به تایید سرطان سینه کمک می کند، از جمله موارد زیر:
– معاینه بدنی: پزشک سینه‌ها و پوست سینه‌ها را معاینه کرده و مشکلات و ترشحات نوک سینه را بررسی می‌کند. اطراف سینه و زیر بغل نیز از نظر وجود توده و علائم دیگر بررسی می شود.
– سابقه پزشکی: پزشک سوالاتی در مورد داروهای مصرفی و سابقه پزشکی خانوادگی می پرسد.
از آن جا که سرطان سینه گاهی می تواند به ژن ها مرتبط باشد، مهم است که هرگونه سابقه خانوادگی سرطان سینه را به پزشک اطلاع دهید.
– ماموگرافی: پزشک ممکن است برای کمک به تمایز بین توده خوش‌خیم و بدخیم، ماموگرافی (اشعه ایکس از پستان) تجویز کند.
– سونوگرافی: این نوع اسکن از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر از بافت پستان استفاده می کند.
– ام آر آی: پزشک ممکن است MRI (تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی) را همراه با سایر آزمایش‌ها تجویز کند. این روش یکی دیگر از تست های تصویربرداری غیرتهاجمی است که برای بررسی بافت پستان استفاده می شود.
– بیوپسی: این روش شامل استخراج نمونه ای از بافت پستان برای استفاده در آزمایش است. بیوپسی پستان تنها روش تایید تشخیص سرطان سینه است.
درمان سرطان سینه
درمان سرطان سینه بسته به نوع، مرحله بیماری و میزان گسترش آن در بدن می تواند متفاوت باشد. برخی روش های درمانی رایج وجود دارد که برای مبارزه با سرطان سینه به کار گرفته می شوند:
– لامپکتومی (lumpectomy): این نوع جراحی شامل برداشتن تومور و باقی ماندن بافت سینه است (جراحی حفظ پستان).
– ماستکتومی (mastectomy): در این جراحی پزشک تمام بافت سینه از جمله تومور و بافت همبند را بر می دارد.
– شیمی درمانی: این روش رایج ترین درمان سرطان است و شامل استفاده از داروهای ضد سرطانی است. این داروها در جهت تخریب سلول های درگیرشده، جلوگیری از رشد آن ها و تقسیم سلولی عمل می کنند.
– پرتو درمانی یا رادیوتراپی: این روش شامل هدف قرار دادن تومور سینه با دوزهای کنترل شده اشعه است و برای درمان مستقیم سرطان استفاده می شود.
– هورمون درمانی: از این درمان برای جلوگیری از بازگشت سرطان سینه حساس به هورمون استفاده می شود. هورمون درمانی همچنین برای درمان سرطان های گیرنده استروژن مثبت و گیرنده پروژسترون مثبت به کار برده می شود.
علائم و نشانه های عود سرطان سینه
با وجود درمان اولیه و موفقیت آمیز سرطان سینه، گاهی ممکن است بیماری عود کند. به این حالت عود سرطان پستان می گویند. این عارضه زمانی اتفاق می افتد که تعداد کمی از سلول های سرطانی از درمان اولیه فرار کرده و زنده می مانند.
علائم عود سرطان پستان بسیار وابسته به محل عود است. نشانه های عود بیماری عبارت است از:
– توده جدید در سینه
– تغییرات نوک پستان
– قرمزی یا تورم سینه
– ضخیم شدن پوست در امتداد یا نزدیک جای زخم به جا مانده از ماستکتومی
عود منطقه ای سرطان سینه به معنی بازگشت سرطان به غدد لنفاوی یا نزدیک به محل سرطان اصلی است (البته دقیق در همان محل نیست).
علائم عود منطقه ای سرطان سینه
علائم عود منطقه ای سرطان سینه شامل موارد زیر است:
– توده های غدد لنفاوی زیربغل یا نزدیک استخوان ترقوه
– درد قفسه سینه
– درد یا از دست دادن حس در بازو یا شانه
– تورم در بازو در سمت سرطان اصلی
در صورت انجام ماستکتومی یا سایر جراحی‌های مرتبط با سرطان سینه، ممکن است در محل سینه بازسازی شده توده یا برجستگی‌های ناشی از بافت اسکار وجود داشته باشد. اگرچه این توده سرطانی نیست، ولی باید به پزشک خود در مورد آن اطلاع دهید و تحت نظر قرار بگیرید.
خلاصه مطلب
تشخیص و درمان به موقع عوامل اصلی در تعیین نتیجه سرطان هستند. سرطان سینه به راحتی و معمولا با تشخیص در مراحل اولیه قابل درمان است.
طبق گفته سازمان بهداشت جهانی، سرطان سینه شایع ترین نوع سرطان در بین زنان است. مهم است که عوامل خطر و علائم هشدار دهنده سرطان سینه را بشناسید.
بهترین روش مقابله با سرطان سینه، تشخیص زودهنگام آن است. در مورد زمان شروع غربالگری ها با پزشک صحبت کنید.