درمان سرطان سینه – بخش دوم
پیشنهاد میکنیم در ابتدا بخش اول از درمان سرطان سینه را مطالعه بفرمایید.
پرتو درمانی
پرتو درمانی از اشعه‌های قوی انرژی نظیر اشعۀ ایکس و اشعۀ پروتون برای کشتن سلولهای سرطانی استفاده می‌کند. این فرایند اغلب توسط دستگاه بزرگی انجام می‌گیرد که بخش‌هایی از بدن را با اشعه‌های انرژی نشانه می‌رود (پرتودهی خارجی). اما میتوان پرتودرمانی را با قراردادن مواد رادیواکتیو در درون بدن (براکی‌تراپی یا نزدیک‌درمانی / brachytherapy) نیز انجام داد.
پرتودهی خارجی کل سینه اغلب پس از عمل لامپکتومی انجام می‌گیرد. اما در مواردی که خطر بازگشت و عود مجدد سرطان پایین باشد، بعد از لامپکتومی میتوان از براکی‌تراپی نیز استفاده کرد. همچنین در خصوص سرطان سینه‌های شدیدتر یا مواردی که سرطان به گره‌های لنفاوی رسیده است، پزشکان بعد از جراحی ماستکتومی روی قفسۀ سینه پرتو درمانی انجام می‌دهند.
پرتو درمانی برای سرطان سینه، برحسب نوع درمان، بین سه روز تا شش هفته طول می‌کشد. متخصص درمان سرطان با پرتو درمانی (انکولوژیست با تخصص پرتودرمانی) با توجه به وضعیت‌تان، نوع سرطاتان‌تان و محل قرارگیری تومور، مناسب‌ترین روش درمانی را برای‌تان در نظر می‌گیرد.
عوارض جانبی ناشی از پرتودرمانی، خستگی و قرمزی پوست، مانند آفتاب‌سوختگی، در ناحیۀ پرتودرمانی شده است. بافت سینه هم ممکن است نرم و افتاده شود. ندرتا ممکن است عوارض شدیدتری نظیر آسیب به قلب یا ریه‌ها بروز کند و در موارد بسیار نادرتر، ممکن است که در ناحیۀ پرتودهی شده، سرطانی ثانویه بروز کند.
شیمی درمانی
شیمی درمانی با استفاده از دارو با سلول‌هایی نظیر سلولهای سرطانی، که به سرعت در حال تکثیر هستند مبارزه می‌کند. اگر پس از عمل جراحی، همچنان خطر پخش سرطان به دیگر بخش‌های بدن یا بازگشت مجدد بیماری وجود داشته باشد، پزشک شیمی درمانی تجویز می‌کند تا مانع از عود مجدد سرطان شود.
گاهی، در مواردی که تومور سرطانی بزرگ‌تر است، قبل از عمل جراحی هم شیمی درمانی انجام می‌گیرد. هدف از این کار این است که تومور را به تکه‌هایی کوچک‌تر در بیاورند تا به واسطۀ عمل جراحی راحت‌تر برداشته شود.
همچنین در مورد زنانی که سرطان به دیگر بخش‌های بدن‌شان کشیده شده است هم از شیمی‌درمانی استفاده می‌شود. در این موارد، شیمی‌درمانی برای کنترل سرطان و کاهش علائم و نشانه‌های سرطان به‌کار می‌رود.
عوارض جانبی شیمی درمانی به داروهایی بستگی دارد که دریافت می‌کنید. عوارض جانبی شایع این نوع درمان، ریزش مو، حالت تهوع، استفراغ، خستگی مزمن و خطر بالای بروز عفونت است. عوارض جانبی دیگری که به ندرت روی می‌دهند، یائسگی زودتر از موعد، ناباروری (در صورت بروز یائسگی زودرس)، آسیب‌رسی به قلب و کلیه‌ها و تخریب سیستم عصبی است. در مواردی بسیار نادر، این نوع درمان منجر به بروز سرطان خون می‌شود.
هورمون درمانی
هورمون درمانی _ که شاید بهتر باشد تحت عنوان درمان با متوقف‌سازی هورمون‌ها از آن یاد شود_ برای درمان انواعی از سرطان سینه به‌کار برده می‌شود که نسبت به هورمون‌ها حساسیت دارند. پزشکان این نوع سرطان‌ها را سرطان گیرندۀ استروژن مثبت (ER positive) و گیرندۀ پروژسترون مثبت (PR positive) می‌نامند.
هورمون درمانی را میتوان قبل یا بعد از عمل جراحی یا دیگر روش‌های درمانی به‌کار برد تا از بازگشت مجدد سرطان جلوگیری شود. اگر در حال حاضر سرطان به دیگر بخش‌های بدن رسیده باشد از هورمون درمانی برای کنترل بیماری استفاده می‌شود.
روش‌های درمانی که در هورمون درمانی به کار برده میشوند، موارد زیر را شامل می‌گردد:
• استفاده از داروهایی که جلوی حملۀ هورمون‌ها به سلولهای سرطانی را می‌گیرند (تعدیل‌کننده‌های انتخابی گیرندۀ استروژن/ selective estrogen receptor modulators)
• استفاده از داروهایی که بدن را از تولید استروژن پس از یائسگی باز می‌دارند. (مهارکننده‌های آروماتاز/ aromatase inhibitors)
• جراحی یا استفاده از دارو برای متوقف ساختن تولید هورمون در تخمدان‌ها.
عوارض جانبی هورمون درمانی به شیوۀ درمان فرد بستگی دارد. اما از میان شایع‌ترین عوارض آن میتوان به گرگرفتگی، تعریق شبانه و خشک شدن واژن اشاره کرد. عوارض شدیدتر، تحلیل رفتن استخوانی و لختگی خون را شامل می‌گردد.
هدف درمانی دارویی (Targeted therapy)
هدف درمانی دارویی با ناهنجاری‌هایی خاص، درون سلولهای سرطانی مبارزه می‌کند. برای مثال، چندین داروی هدف درمانی بر نوعی پروتئین به نام گیرندۀ عامل رشد انسانی 2 (HER2) متمرکز میشوند که سلولهای سرطانی به میزان زیاد تولید می‌کنند. پروتئین سبب می‌شود تا سلولهای سرطانی رشد کنند و به بقا ادامه دهند. با هدف قراردادن آن دسته سلولهای سرطانی که HER2 بالا تولید می‌کنند، داروهای هدف‌درمانی می‌توانند سلولهای سرطانی را تخریب کرده و در عین حال، سلول‌هایی سلامت تولید کنند.
هدف درمانی‌های دارویی که دیگر انواع ناهنجاری‌های سلولهای سرطانی را هدف قرار می‌دهند نیز وجود دارند. و این نوع درمان، یکی از فعال‌ترین زمینه‌های تحقیقی در خصوص سرطان و درمان آن به شمار می‌رود.
برای هدف درمانی، ابتدا سلولهای سرطانی‌تان را مورد آزمایش قرار می‌دهند تا ببینند که آیا این نوع درمان برای‌تان مناسب است یا نه.
برخی از داروهای هدف درمانی بعد از جراحی استفاده میشوند تا جلوی بازگشت مجدد بیماری را بگیرند. برخی دیگر، در خصوص سرطان‌های پیشرفته به‌کار برده میشوند تا سرعت رشد تومور را کاهش دهند.
ماموگرافی
سرطان سینه چیست؟
عوامل ابتلا به سرطان سینه
راهکارهای پیشگیری از سرطان سینه
تشخیص سرطان سینه
ایمنی درمانی (ایمونوتراپی)
ایمونوتراپی از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده می‌کند. سیستم ایمنی بدن‌تان شاید به این دلیل با سرطان مبارزه نمی‌کند که سلولهای سرطانی پروتئین تولید می‌کنند و این پروتئین سلولهای ایمنی بدن را کور می‌کند. ایمونوتراپی با دخالت در این فرایند به مبارزه با سرطان کمک می‌کند.
ایمونوتراپی زمانی به کار می‌آید که سرطان سینه منفی سه‌گانه داشته باشید؛ یعنی نوعی از سرطان که در آن سلولهای سرطانی گیرنده‌هایی برای استروژن، پروژسترون یا HER2 نداشته باشند. برای سرطان سینه منفی چهارگانه، ایمونوتراپی با شیمی درمانی ترکیب می‌شود تا با سرطان پیشرفته‌ای که در دیگر بخش‌های بدن نیز پخش شده است، مبارزه کند.
مراقبت تسکینی
مراقبت تسکینی، نوعی مراقبت پزشکی است که در جهت کاهش درد و علائم بیماری‌های شدید به‌کار برده می‌شود. متخصصین مراقبت تسکینی با شما، خانواده‌تان و دیگر پزشکانی که مشغول درمان‌تان هستند همکاری می‌کنند تا بتوانند حمایت بهتر و مضاعفی از شما به عمل بیاورند. مراقبت تسکینی را میتوان در حین درمان‌های سخت نظیر جراحی، شیمی درمانی و پرتو درمانی به‌کار بست.
به کار گیری این نوع مراقبت به همراه روش‌های درمانی دیگر می‌تواند به بیماران سرطانی کمک کند تا احساسی بهتر و زندگی طولانی‌تری داشته باشند.
مراقبت تسکینی توسط کادر پزشکی، پرستاران و متخصصینی ارائه می‌شود که در این زمینه آموزش دیده‌اند. هدف از این مراقبت، بهبود کیفیت زندگی بیمار و خانوادۀ او است و همگام با فرایند درمان انجام می‌گیرد.