تست فیبرونکتین جنینی چگونه عمل می کند؟
تست فیبرونکتین جنینی
پزشک اسپکولوم (speculum) را وارد واژن کرده و از ترشحات گردنه ی رحم و واژن نمونه برداری انجام می دهد. ناراحتی و درد آن به اندازه ی تست پاپ اسمیر (Pap smear) است. ( توجه: اگر طی 24 ساعت قبل از انجام تست، مقاربه یا معاینه ی رحمی داشته باشید، انجام تست به هیچ عنوان فایده ای نخواهد داشت؛ زیرا هر دوی این موارد می تواند منجر به نتیجه ی مثبت کاذب در تست (fFN) شوند. )
نمونه ی ارسال شده به آزمایشگاه، توسط تکنسین ها آنالیز می شود و میزان فیبرونکتین جنینی یعنی نوعی پروتئین که توسط غشاهای جنینی تولید می شود و در نمونه موجود است اندازه گرفته می شود. این پروتئین همانند “چسب” عمل می کند و کیسه ی جنین را به دیواره ی رحم می چسباند. معمولا در نیمه ی اول بارداری و سپس دوباره در اواخر بارداری و هنگام زایمان، میزان این پروتئین در ناحیه ی واژن افزایش پیدا می کند. اما اگر فیبرونکتین جنینی از رحم نشت کند و زودتر از موعد مقرر (بین هفته ی 22 و 34 بارداری) بیشتر از میزانی خاص در رحم مشاهده شود، می تواند این معنی را داشته باشد که به دلیل انقباضات یا بروز جراحاتی در غشاهای این ناحیه، این “چسب” زودتر از زمان مقرر چسبندگی خود را از دست داده است.
در صورت بروز چنین چیزی، احتمال اینکه زایمان زودرس داشته باشید بسیار بالا می رود. مهمتر از آن، اگر فیبرونکتین جنینی در نمونه ی استخراج شده یافت نشود، به این معنی است که احتمال زایمان در دو هفته ی آینده بسیار پایین است. نتایج تست معمولا طی یک یا دو روز آماده می شود؛ اگر نمونه ی سریع تست را انجام داده باشید، نتایج طی چند ساعت بعد از تست آماده است.
تست فیبرونکتین جنینی
چه کسانی باید این تست را انجام دهند؟
استفاده از تست فیبرونکتین جنینی (fFN) در زنانی که علائم زایمان زودرس را دارند و در هفته ی 24 تا 36 بارداری به سر می برند (و زنانی که علائم زایمان زودرس ندارند ولی در هفته ی 22 تا 30 بارداری هستند) توسط سازمان غذا و دارو (FDA) تایید شده است. بسیاری از پزشکان انجام این تست را برای زنانی که در هفته ی 22 تا 34 بارداری هستند، گردنه ی رحم شان کوتاه شده است (به طول 20 تا 29 میلی متر رسیده است) و انقباض یا دیگر علائم زایمان زودرس نظیر باز شدن دهانه ی رحم را دارند، ضروری می دانند.
جامعه ی متخصصین طب مادر و جنین انجام این تست را به تمام زنان باردار توصیه نمی کنند؛ زیرا تحقیقات نشان داده است که این تست در خصوص زنان باردار بدون علائم زایمان زودرس، کاربرد مفیدی ندارد.
همچنین در موارد زیر نمی توانید تست (fFN) را انجام دهید:
• دیواره ی کیسه ی آب تان پاره شده باشد
• دهانه ی رحم تان بیشتر از 3 سانتی متر باز شده باشد
• خونریزی واژنی متوسط یا شدید داشته باشید
• اخیرا سرکلاژ سرویکس (عمل بستن دهانه ی رحم) داشته اید.
عموما از تست (fFN) در زنانی که چندقلو باردار هستند استفاده نمی شود؛ اما گاها ممکن است برای زنان دوقلو باردار به کار رود تا مشخص گردد که طی یک یا دوهفته ی بعدی زایمان دارند یا نه. اگر طول گردن رحم بیشتر یا کمتر از اندازه ای مشخص باشد، از انجام تست (fFN) صرفنظر می کند. برای مثال، اگر انقباضات منظم داشته باشید و اندازه ی گردن رحم تان کمتر از 20 میلی متر باشد، پزشک دیگر نیازی به انجام تست فیبرونکتین جنینی نمی بیند، زیرا این شرایط نشانگر آن است که زایمان زودرس تان آغاز شده است. اگر انقباض داشته باشید ولی اندازه ی گردن رحم 30 میلی متر یا بیشتر باشد باز هم لازم به انجام تست نخواهد بود، زیرا با چنین شرایطی مشخص است که احتمال زایمان در چند هفته ی آینده بسیار کم است.
معنی نتایج تست فیبرونکتین جنینی چیست؟
طبق مرجع جهانیِ پزشکی زنان (Global Library of Women’s Medicine)، احتمال داشتن زایمان زودرس با توجه به نتایج تست (fFN) به صورت زیر برآورد می شود:
نتیجه ی منفی تست فیبرونکتین جنینی (fFN)
1 تا 5 درصد احتمال وجود دارد که طی دو هفته ی آینده زایمان کنید. گرچه احتمال زایمان زودرس در فاصله ی زمانی نزدیک بسیار پایین است ولی همچنان لازم است که چند ساعت تحت مراقبت باشید تا علائم و نشانه ها و تغییرات گردن رحم تان بررسی گردد. (اگر تغییر خاصی صورت نگیرد، احتمالا مرخص می شوید.)
نتیجه ی مثبت تست فیبرونکتین جنینی (fFN)
17 تا 41 درصد احتمال دارد که طی دو هفته ی آینده زایمان داشته باشید. طی بررسی عوامل خطرساز (ریسک فاکتور) پزشک ممکن است از برخی داروها برای به تعویق انداختن زایمان و از استروئیدها برای تسریع رشد ریه های بچه استفاده کند.
مترجم: ملوک دانشمند