آزمایش غربالگری چهارگانه یا کواد مارکر چگونه انجام می گیرد؟
آزمایش غربالگری کواد مارکر
غربالگری چهارگانه اغلب بین هفته ی 15 و 20 بارداری صورت می گیرد. برای این کار، یک آزمایش خون از شما گرفته و برای آنالیز به آزمایشگاه فرستاده می شود. نتیجه ی آزمایش حدودا طی یک هفته آماده می شود.
این آزمایش میزان چهار ماده ی مختلف را در خون اندازه می گیرد:
• آلفا- فیتوپروتئین (AFP)؛ نوعی پروتئین که توسط جنین تولید می شود.
• گنادوتروپین جفتی انسانی یا هورمون اچ سی جی (hCG)؛ هورمونی که توسط جفت تولید می شود.
• استریول غیرکونژوگه (uE3)؛ هورمونی که توسط جفت و جنین تولید می شود.
• اینهیبین آ (inhibin A) ؛ هورمونی که توسط جفت تولید می شود.
میزان آلفا- فیتوپروتئین AFP بالا معانی متعددی می تواند داشته باشد. جنین هنگام گوارش میزانی آلفا فیتوپروتئین تولید می کند که مقداری از آن از جفت رد شده و در هر مرحله وارد خون مادر می شود.
آزمایش غربالگری کواد مارکر
اگر میزان (AFP) یافت شده در خون بالاتر از حد انتظار باشد، می تواند این معنی را داشته باشد که دو یا چند قلو باردار هستید یا اینکه سن جنین از آنچه پزشک متخصص حدس زده بالاتر است. اما در برخی موارد این مسئله نشانگر وجود شکاف در ستون فقرات (اسپینا بیفیدا)، سر یا دیواره ی شکم بچه است که اجازه می دهد (AFP) به خارج از بدنش نشت کند. در موارد نادر، این امر می تواند حاکی از مشکلات کلیوی در بچه باشد و در برخی موارد نیز هیچ یک از این معانی را ندارد.
AFP پایین، استریول پایین، اچ سی جی بالا و اینهیبین آ بالا نشانگر احتمال بالای ابتلا به سندروم داون است. پایین بودن میزان سه ماده ی اول نشان دهنده ی احتمال بالای ابتلای بچه به تریزومی 18، نوعی ناهنجاری کروموزومی نسبتا نادر و شدید است.
برخی نتایج هم می تواند حاکی از احتمال زیاد بروز مشکلاتی نظیر مسمومیت بارداری یا پره اکلامپسی (preeclampsia)، زایمان زودرس، محدودیت رشد درون رحمی (IUGR) یا سقط جنین باشد. دانستن این موارد می تواند به شما و پزشک متخصص کمک کند تا به بروز علائم و نشانه های مشکلات مذکور حواستان باشد.
نتایج این آزمایشات غربالگری کواد مارکر چگونه محاسبه می شوند؟
برای تعیین احتمال ابتلای بچه به سندروم داون یا تریزومی 18، میزان چهار ماده ی نامبرده به همراه سن بارداری و سن خودتان در یک فرمول قرار داده می شوند.
آزمایش غربالگری کواد مارکر
دلیل احتساب سن مادر در این فرمول این است که گرچه احتمال بروز ناهنجاری های کروموزومی برای هر بچه ای وجود دارد ولی این احتمال با بالا رفتن سن مادر، افزایش پیدا می کند. برای مثال، اگر در سن 25 سالگی احتمال به دنیا آوردن بچه ای مبتلا به سندروم داون برای تان 1 به 1200 باشد، در سن 40 سالگی این احتمال 1 به 100 می شود.
برای تعیین احتمال ابتلای بچه به نقص لوله ی عصبی، میزان (AFP) خون به همراه سن تان، سن بارداری و مجموعه ای از فاکتورهای دیگر در یک فرمول قرار داده می شوند.
اگر آزمایش غربالگری چهارگانه را به عنوان بخشی از آزمایشات غربالگری جامع انجام دهید، نتایج بدست آمده از این آزمایش با نتایج آزمایشات انجام شده در سه ماهه ی اول جمع بندی می شوند تا میزان احتمال بروز بیماری ها دقیق تر و با دقت بالاتری محاسبه شود.